İŞTAHLI GEZGİNLER SONRADAN GURMELER

İŞTAHLI GEZGİNLER SONRADAN GURMELER

Türk, Arap, Akdeniz ve Fransız esintileri tarihi zenginliğin dışında bir de benzersiz mutfak kazandırmıştır ilimize. Farklı damak tatlarının harmanlandığı, zamanla tüm ülkeye yayılan yemeklerin ve tatlıların lezzeti de bambaşka şehrimizde. Karın doyurmaktan çok, yemek için yaşayan gurmelerin adresi de bu zengin mutfak oluyor haliyle.  İşte bu durum, amaçları Türkiye'nin lezzet haritasını çıkartmak olan ''Sonradan Gurmeler''i de harekete geçirdi. Gelin, kendilerini “lezzet avcıları” olarak tanımlayan ''Sonradan Gurmeler'' nedir, ne değildir birlikte öğrenelim.

 KİM BU SONRADAN GURMELER?

Onlar, her gün üç öğün yemek yiyen ve yemekler konusunda tadına bakılması dışında bilgisi olmayan bir grup insan.J Onun için kendilerine  Sonradan Gurmeler diyorlar. İnsan kendine şu soruyu sormadan edemiyor: Acaba sonradan “Sonradan Gurme” olabilir miyim? Evet olabilirsiniz. Kendileri gibi grubun bir araya gelme hikayesi de çok ilginç. Peki, nereden çıkmış bu Sonradan Gurmeler? ODTÜ Endüstri Mühendisliğinde aynı sınıfta okuyan üç kafadar arkadaşın, okuldan ayrılıp farklı şehirlerde yaşadıktan sonra yollarının yeniden kesişmesi ile başlıyor. Kendi aralarında hafta sonlarını keyifli bir şekilde değerlendirmek adına bir araya gelen grup genellikle yemek yiyerek vakit geçiriyorlar. 2010 yılında da sürekli gerçekleştirdikleri bu buluşmaları alışkanlık haline getirip başka dostlarıyla da paylaşarak grubu kuruyorlar. Sonradan Gurmeler projesi, ekibin 10 Ocak 2010 günü yemek yemek için gittikleri bir pidecide başlamış. Türkiye’deki lezzet zenginliklerini gün yüzüne çıkarmayı, “çok gidilen ama az bilinen” mekanları yazılarıyla, fotoğraflarıyla, videolarıyla oluşturdukları www.sonradangurmeler.org   internet sitesi üzerinden yeme içme zevkini farklı bir boyuta taşıyarak anlatıyorlar. Yaş ortalamaları 30 ile 35 arası, genç ve dinamik bir istişare kurulu var Sonradan Gurmelerin. Yaklaşık % 40’ı kadınlardan oluşan topluluk; doktor, işletmeci, akademisyen, eczacı, endüstri mühendisi, bankacı gibi birçok meslek dalındaki kişileri aynı amaç doğrultusunda bir araya getirebilmiş. Onlar, gastronomi bilgileri biraz zayıf ama mizah anlayışı yerinde gurmeler. İstedikleri sadece sahip oldukları bu amatör ruhu olabildiğince korumak.

BÖYLE OLUR GURMENİN SONRADAN GÖRMESİ

Kendi deyimleriyle “Türkiye’nin en lezzetli grubu” olan Sonradan Gurmeler, hiçbir lokantaya ve yemeğe burun kıvırmadan gittikleri her yerde hoş sohbetleriyle uzun sofralar kurup kahkahalarıyla şenlendiriyorlar mekanlar. Bu kalabalığı gören ve kahkaha seslerini duyan gruba katıldığı için gitgide kalabalıklaşıyorlar. Sonradan Gurmeler, düzenli olarak her iki haftada bir, önceden seçilmiş bir mekanda buluşuyor. Gittikleri mekanların küçüklüğünün de etkisiyle ortalama 30 kişi katılıyor. Gidilen mekanların özelliği ise genellikle az bilinen ama çok gidilen,  kendi çapında bu toprakların, bu coğrafyanın ve Anadolu’nun farklı kültürlerine ait lezzetleri ve müdavimleri olan yerler olmaları. Esnaf lokantaları ise bu noktada öncelikli tercihleri arasında. Herkes kendi hesabını ödüyor, zaten üst sınır kişi başı 30 TL. Amaç da bu fiyata lezzetli yemek yemek. Fiyat sınırlı olunca mekanlar da onlara özel, tadımlık bir menü hazırlıyor. Gittikleri mekanların girişlerine logolarının bulunduğu bir çıkarma yapıştırıyorlar. Yani gittikleri her yerde kendilerinden bir iz bırakıyorlar.

SONRADAN GURMELER MEKANLARI DEĞERLENDİRMELİLER

Gittikleri mekanlarda yemek yedikten sonra katılımcılara bir değerlendirme formu dağıtılıyor. Formda bulunan kriterler; lezzet, sunum, servis, hijyen, konum, kapasite ve fiyat şeklinde. Böylece masada katılımcılardan ortak ve eşit bir değerlendirme çıkmış oluyor. Katılımcılar formda bulunan kriterleri 10 üzerinden değerlendirerek not veriyor.  Daha sonra bu istatistikler sitedeki “Sonradan Gurmeler Endeksi”ne konulup paylaşılıyor. Ardından o haftaki etkinlikte gurme başı görevini üslenmiş kişi tarafından yazı yazılıyor. Bugüne kadar 180’den fazla mekanı keşfetmiş ve takipçileriyle paylaşmış Sonradan Gurmeler. Ziyaret ettikleri mekanlar arasında genel bir sıralama yapıyorlar. Sıralamada ilk beşe girenler arasında şehir dışında bulunan Hatay mutfağına ait Hatay Has Kral Sofrası, Antiochia gibi mekanlar da gözümüzden kaçmıyor. Lezzet keşiflerinin içinde Hatay mutfağının da olması ilgimizi çekiyor ve Sonradan Gurmeler’in kurucu üyelerinden Varlık Sezgin, Orhanlı Sanlı ve Sonradan Gurmeler grubunun Hataylı üyesi Ceylan Altan ile küçük bir söyleşi gerçekleştiriyoruz.

Cemile US: Sizce herkes gurme olabilir mi?

Varlık SEZGİN: Keşfetme ruhu ile her lezzeti insanlarla paylaşmayı seven herkes lezzet kâşifi olabilir. Gurme olmanın en temel unsuru kâşif ruhlu olmaktır. Yeniliğe açık, yeni lezzetlere hazır olmak demektir. Ciddi emek isteyen, araştırmacı ruhu olan bir kişiliğe sahip olmak demektir. Yani gurmelik biraz zor iştir…

Cemile US: Sizce Hatay yemeklerini diğer yörelerin yemeklerinden ayıran özelliği ya da farkı nedir?

Ceylan ALTAN: Türk, Arap ve Fransız mutfağının birlikte harmanlanmış yapısından kaynaklanıyor. Hatay'ın kozmopolit yapısı ve farklı kültürlere ev sahipliği yapmış olması bir nevi yemeklere de yansımış aslında. Genel olarak düşündüğümüzde  Hatay mutfağının Türk damak tadına çok uygun bir yapısı olmasından ötürü herkes tarafından biraz fazla beğeniliyor.

Cemile US: Sonradan Gurmeler grubunun kalıcılığı için neler planlıyorsunuz?

Orhan SANLI: Sonradan Gurmeler için tecrübelerimizi kitaplaştırmak ve kâşif ruhlu kitleye rehber olmasını sağlamak amacıyla bir el kitabı hazırlamak istiyoruz. Bununla birlikte görsel basında da yer etmek amacıyla, TV programları hazırlıklarımız devam ediyor. Amacımız, TV izleyen kitleye de bir nebze olsun görsel bilgilendirmeler sunarak; yemek, kültür ve tarih turunda birlikte olmak. Birçok projemiz var bunlar gibi.

Cemile US: Bildiğiniz gibi Hatay’ın “Dünya Gastronomi Şehri” olmak için UNESCO’ya yaptığı başvuruda adaylığı kabul edildi. Bu konuyla ilgili bize neler söylemek istersiniz?

Ceylan ALTAN: Öncelikle bu durumun sadece Hatay için değil tüm Türkiye için gurur verici bir olay olduğunu söylemeliyim. Yemeğin çok evrensel bir konu olduğunu da göz önüne alırsak 600 çeşit yemeğin yer aldığı bu mutfağın tüm Dünya'ya tanıtılması için çok güzel bir fırsat olduğunu düşünüyorum. Şehrin kalkınmasına, gelişmesine ve uluslararası anlamda tanınırlığına da ayrıca büyük ölçüde fayda sağlayacaktır. Hatay mutfağı dünya mutfaklarında layık olduğu yere mutlaka gelecektir.

Cemile US: Bir marka olma yolunda ilerleyen “Sonradan Gurmeler”in bundan sonraki hedefleri neler?

Varlık SEZGİN: İstanbul, Ankara ve İzmir’de şehir merkezlerinde yapılan keşiflerimizi bir tura dönüştürüp, Anadolu’nun kıyıda köşede kalmış lezzetlerini yerinde tatmayı hedefliyoruz. Yaptığımız değerlendirmeler sonunda, lokantaları yönlendirmek, belirttiğimiz kriterler bazında gelişmelerine destek olmak istiyoruz. Sonunda bu toprakların zenginliklerini en iyi şekilde belgelemek ve anlatmak en önemli hedefimiz.

Cemile US: Türkiye’de en başarılı bulduğunuz gurme kim?

Orhan SANLI: Türkiye’de başarılı bulduğum, gurmeliği lezzetli bir meslek olarak görüp yaşayan ve bizler için bir kanaat önderi olan Vedat Milor.

BEN DE “SONRADAN GURME” OLMAK İSTİYORUM

Ben de Sonradan Gurme olmak istiyorum, diyorsanız yapmanız gereken bir işlem çok kolay. Sonradan Gurmeler internet sitesinde bulunan “Daha önce hiç yemek yediniz mi?” sorusuyla başlayan 15 soruluk bir formu doldurmak yeterli. Ayrıca Twitter : www.twitter.com/S_Gurmeler ve Facebook : www.facebook.com/groups/sonradangurmeler/  adreslerinden de iletişime geçip Sonradan Gurmeler grubunun çalışmalarını takip edebilirsiniz. Bu internet siteleri aracılığıyla buluşmalardan haberdar ediliyorsunuz. Ondan sonra grupla kaynaşmak da size kalmış. Aslına bakarsanız Sonradan Gurmeler,  zevkle yemek yemenin ötesinde; işten güçten başını kaldıramayan, koşturmaca içerisinde ailesine bile zaman ayıramayan ama birlikte yaşamanın zevkini çıkarıp sosyalleşme ve hayatı yaşama adına büyük bir olanak sağlıyor.

Son yılların en büyük trendleri lezzet avcılığı ve globalleşen dünyayı her anlamda keşfetme… İşte Sonradan Gurmeler, Anadolu’da yaşamış milletlerin mutfak zenginliklerinin günümüze kadar gelmiş ve hali hazırda sofralarımızı süsleyen lezzetlerini ulusal olarak tanıtımını yapmak ve bilinirliğini ortaya koymak adına mücadele veriyor. “Mutfağımızı ne kadar biliyoruz?” sorusunun tam anlamı ile cevaplanması adına yola çıkan Sonradan Gurmeler, bir lezzet hareketi aslında. Bizler bu coğrafyada yaşayan onlarca kültürün günümüze kadar gelen lezzetlerini sahiplenmek adına biraz eksiğiz. Bu değerler bizim! Bizler bunları korunmalı ve paylaşılmalıyız. Birçok mutfağa örnek teşkil etmesi dileğiyle…